Ο κόσμος που έπλασε ο J.R.R. Tolkien, με την πολυσύνθετη μυθολογία του, τους ατέλειωτους πολέμους μεταξύ του καλού και του κακού, τις πανίσχυρες σκοτεινές οντότητες και την αίσθηση ενός αρχαίου, επικού και συχνά μελαγχολικού παρελθόντος, προσφέρει ένα εξαιρετικά γόνιμο έδαφος για το Black Metal.
Στα προηγούμενα μέρη του αφιερώματός μας, που ακούσαμε στο Hallways of Melancholy τις Τρίτες τις 22:00 στο MetalRadio.gr, είδαμε θεούς να πολεμούν, ηπείρους να βυθίζονται και τον Σκοτεινό Άρχοντα να σκορπά το θάνατο στην Arda. Όμως, η ιστορία της Μέσης Γης δεν κρίθηκε τελικά από τη δύναμη των όπλων, αλλά από τις επιλογές των μικρών και των σοφών.
Στο φινάλε της τριλογίας μας, εξερευνούμε την Τρίτη Εποχή μέσα από μια διαφορετική ματιά: Θα ακολουθήσουμε τα βήματα ενός μικρού διαρρήκτη προς το Erebor, θα μελετήσουμε τη σοφία και την προδοσία των Μάγων Istari, και θα ξεθάψουμε ξεχασμένους θρύλους μαζί με τους Loremasters. Θα ακούσουμε τους κρυφούς θρύλους που τραγουδούν μπάντες (κυρίως Atmospheric Black Metal) που αγάπησαν και τάχθηκαν στο πλευρό του Καθηγητή της καρδιάς μας.
Μέρος Α: The Hobbit: Εκεί και Πάλι Πίσω
- Galadriel – “The Bard’s Song – The Hobbit” (From Ashes & Dust, 2008)
Οι Galadriel από τη Bratislava της Σλοβακίας είναι ένα ιστορικό σχήμα του Dark/Doom Metal. Σε αντίθεση με το Power Metal των Blind Guardian, των οποίων το κομμάτι διασκευάζουν, οι Galadriel αφαιρούν την ταχύτητα και προσθέτουν μια μελαγχολική ατμόσφαιρα με βαριά πλήκτρα και γυναικεία φωνητικά. Μετατρέπουν το τραγούδι σε μια νοσταλγική αφήγηση σαν να ξεφυλλίζει ο γηραιός Bilbo το Κόκκινο Βιβλίο του.
«Σε μια τρύπα στο έδαφος, ζούσε ένα hobbit…»: Όλα ξεκίνησαν στο Bag End. Ο Bilbo Baggins ήταν ένας ευυπόληπτος κύριος που δεν έκανε ποτέ τίποτα απροσδόκητο μέχρι που ο Gandalf χάραξε ένα σημάδι στην πόρτα του. Αυτό το τραγούδι είναι η αρχή του ταξιδιού, η στιγμή που το μετέπειτα χόμπιτ-«Διαρρήκτης» αφήνει πίσω του τα μαντίλια και το τσάι του για να βγει στον μεγάλο, επικίνδυνο κόσμο σ’ ένα ταξίδι που θα τον αλλάξει για πάντα.
- Wind Rose – “To Erebor” (Stonehymn, 2017)
Οι Ιταλοί Wind Rose είναι το απόλυτο “Dwarf Metal” συγκρότημα, ζουν και αναπνέουν ως Νάνοι, φορώντας πανοπλίες και γούνες και διηγούνται τα κατορθώματα των Νάνων. Ο ήχος τους είναι στιβαρός, με χορωδιακά σημεία που θυμίζουν τα τραγούδια ορυχείου της Moria.
Δεκατρείς Νάνοι, οι τελευταίοι ευγενείς της γενιάς του Durin, με αρχηγό τον περήφανο και εξόριστο Thorin Oakenshield, αναζητούσαν κάτι πολύ βαθύτερο από απλό χρυσάφι: ζητούσαν την χαμένη τους ταυτότητα. Το Erebor, το θρυλικό Lonely Mountain, ήταν κάποτε το λαμπρότερο βασίλειο του Βορρά, γεμάτο φως, τραγούδια και το αμύθητο πετράδι Arkenstone, την “Καρδιά του Βουνού“. Όλα αυτά χάθηκαν μέσα σε μια νύχτα φωτιάς, όταν κατέφθασε ο Δράκος Smaug ο Χρυσός, μετατρέποντας τις ένδοξες αίθουσες σε νεκροταφείο και κοιμώμενος για αιώνες πάνω στον κλεμμένο θησαυρό.
Το σχέδιο ήταν παράτολμο, σχεδόν αυτοκτονικό: έπρεπε να διασχίσουν τη Μέση Γη, να φτάσουν στο Μοναχικό Βουνό, να αποκρυπτογραφήσουν τον μυστικό χάρτη του Βασιλιά Thrór και να βρουν την Κρυφή Πόρτα που άνοιγε μόνο με το φως του ήλιου τη Μέρα του Durin. Σε αυτή την εξίσωση θανάτου, ο Bilbo Baggins ήταν ο “Διαρρήκτης” που επέλεξε ο Gandalf, ο απαραίτητος 14ος για να σπάσει τη γρουσουζιά του αριθμού 13. Κυρίως, όμως, ήταν απαραίτητος, γιατί οι δράκοι γνωρίζουν καλά τη μυρωδιά των Νάνων, αλλά αγνοούν εντελώς τη μυρωδιά των Χόμπιτ. Έτσι, ο “τυχερός αριθμός” 14 έγινε το κλειδί για την ανάκτηση του Βασιλείου.
- Orkrist – “Prince of Melancholy” (Luea, 2023)
Οι Orkrist κι αυτοί από τη Σλοβακία σχηματίστηκαν το 2000 και πήραν το όνομά τους ακριβώς από το σπαθί του Thorin , που λέγοταν Orkrist (“Goblin–cleaver“). Παίζουν Melodic Black/Doom Metal με χρήση φλάουτου και βιολιού, δημιουργώντας μια πιο Folk αίσθηση στα τραγούδια τους.
Μέσα στο βρωμερό άντρο των Trolls, η Συντροφιά ξέθαψε θησαυρούς χαμένους για χιλιάδες χρόνια. Ανάμεσα στα κλοπιμαία, βρήκαν 3 σπαθιά που δεν είχαν αμαυρωθεί από τον χρόνο, σφυρηλατημένα στην Gondolin, την Κρυφή Πόλη των Ξωτικών, για τους πολέμους της Πρώτης Εποχής ενάντια στον Morgoth. Αυτά τα σπαθιά ήταν ουσιαστικά θρύλοι και έλαμπαν με ψυχρό μπλε φως, όταν πλησίαζαν εχθροί (π.χ ορκς).
Ο Thorin άδραξε το Orkrist, τον θρυλικό «Σχίστη των Γκόμπλιν», ένα όπλο που είχε πιει μαύρο αίμα εκατοντάδων τεράτων κατά την Πτώση της Πόλης της Gondolin. Ο Gandalf πήρε το Glamdring, το «Σφυρί των Εχθρών» που κάποτε κρατούσε ο ίδιος ο Βασιλιάς Turgon, ενώ ο Bilbo βρήκε το θάρρος του σε ένα μικρό ξωτικό μαχαίρι, που αργότερα θα ονόμαζε Sting (Κεντρί).
Ο Thorin ως “Πρίγκιπας της Μελαγχολίας“, εξόριστος μεν, αλλά κρατώντας πλέον ένα αρχαίο, βασιλικό όπλο στα χέρια του, αρχίζει να μεταμορφώνεται. Το σπαθί αυτό γίνεται το σύμβολο της χαμένης του κληρονομιάς και προάγγελος της τραγικής του μοίρας. Το βάρος του στέμματος που διεκδικεί έχει ήδη αρχίσει να πλακώνει την ψυχή του, οδηγώντας τον σιγά-σιγά στην απομόνωση που θα κορυφωνόταν αργότερα μέσα στο βουνό.
- Withered Land – “Through Misty Mountains” (The Endless Journey, 2021)
Οι Withered Land είναι το solo project της Olga Kann από τη Λευκορωσία που παίζει Epic/Atmospheric Black Metal. Ο ήχος της είναι βαρύς και μεγαλοπρεπής, ιδανικός για να περιγράψει το δέος και τον κίνδυνο των χιονισμένων βουνοκορφών των Misty Mountains.
Τα Misty Mountains (Hithaeglir) ορθώνονταν μπροστά τους όχι απλώς ως εμπόδιο, αλλά ως ένα αρχαίο, αδιαπέραστο τείχος. Η διάσχισή τους μετατράπηκε σε εφιάλτη μέσα σε μια χαώδη, όπου οι μυθικοί Stone Giants –πλάσματα που σπάνια βλέπουν τα μάτια θνητών– πετούσαν ολόκληρους βράχους πάνω από τα κεφάλια της συντροφιάς.
Αναζητώντας απεγνωσμένα καταφύγιο, μπήκαν σε μια φαινομενικά ασφαλή σπηλιά, αγνοώντας πως ήταν απλώς η είσοδος μιας υπόγειας κολάσης. Μέσα στον ύπνο τους, η ρωγμή στον τοίχο άνοιξε και ο εφιάλτης των Goblins ξεχύθηκε. Σύρθηκαν βίαια, αλυσοδεμένοι, βαθιά στα έγκατα, στην καρδιά της Goblin Τown, μπροστά στον τρομερό Great Goblin που καθόταν στον θρόνο του.
Μέσα στον πανικό της απόδρασης που ενορχήστρωσε ο Gandalf, σβήνοντας τα φώτα και σφάζοντας τον Βασιλιά τους, συνέβη το μοιραίο: ο Bilbo έπεσε στο κενό, χτυπώντας το κεφάλι του σε σκληρή πέτρα. Κύλησε κάτω, βαθιά, εκεί όπου οι ρίζες των βουνών συναντούν τα θεμέλια του κόσμου…
- Ered Wethrin – “A Darkness Beyond Dark” (All Song Ceased, 2014)
Πίσω από τους Ered Wethrin είναι ουσιαστικά ο Henrik Sunding, γνωστός από τους Lustre. Σ’ αυτό το project του καταπιάνεται με το Atmospheric Black Metal αν και έχει μόνο ένα EP. Ο τίτλος “Σκοτάδι πέρα από το Σκοτάδι” είναι η τέλεια περιγραφή για τη Ένα Δαχτυλίδι.
Κάτω από τις ρίζες του βουνού, ο Bilbo βρήκε ένα δαχτυλίδι και συνάντησε το Gollum. Έπαιξαν το παιχνίδι των γρίφων με έπαθλο τη ζωή του Χόμπιτ. «Τι έχει ρίζες που κανείς δεν βλέπει;». Ο Bilbo κέρδισε από τύχη (ή από μοίρα), φόρεσε το δαχτυλίδι και έγινε αόρατος. Ήταν η στιγμή που το Ένα Δαχτυλίδι άλλαξε χέρια, αλλά ο Bilbo έκανε την πιο σημαντική πράξη: λυπήθηκε το Gollum και δεν το σκότωσε.
- Gandalf – “End of Time” (Deadly Fairytales, 1998)
Οι Φινλανδοί Gandalf ήταν μια μπάντα με πολύ σύντομη παρουσία. Με ένα Melodic Death Metal δίνουν έναν πιο δυναμικό τόνο, που θύμιζε τη Gothenburg Metal σκηνή Εδώ τιμάμε τον Γκρίζο Μάγο που τους έσωσε ξανά και ξανά.
Χωρίς την παρουσία του Gandalf, η αποστολή θα είχε σβήσει άδοξα πριν καν πλησιάσουν το Βουνό. Ήταν ο «από μηχανής θεός» που τους έσωσε από τα Trolls, χρησιμοποιώντας όχι μαγικές φλόγες, αλλά την πονηριά του, έσπειρε τη διχόνοια μέχρι που το φως της αυγής τους μετέτρεψε σε πέτρα.
Στα έγκατα της γης, όταν όλα έμοιαζαν χαμένα, εμφανίστηκε μέσα σε μια έκρηξη λευκού καπνού. Το σπαθί του, το θρυλικό Glamdring, έλαμψε κι έκοψε το νήμα της ζωής του Great Goblin, ανοίγοντας τον δρόμο της διαφυγής. Και αργότερα, περικυκλωμένοι από λυσσασμένους Wargs και Goblins στα φλεγόμενα δέντρα, ήταν η δική του παρέμβαση και η αρχαία του φιλία με τον Lord of the Eagles, που έφερε τη σωτηρία από τον ουρανό.
Όμως, στις παρυφές του Mirkwood, η κηδεμονία τελείωσε. «Πρέπει να σας αφήσω τώρα» τους ανακοίνωσε, αφήνοντάς τους να αντιμετωπίσουν το σκοτεινό δάσος μόνοι. Ενώ οι Νάνοι πήγαιναν για το χρυσάφι, ο Gandalf είχε να δώσει μια μάχη για την ψυχή της Μέσης Γης: έπρεπε να συναντήσει το White Council και να εισβάλει στο Dol Guldur για να εκδιώξει τον μυστηριώδη Necromancer (Sauron), αποτρέποντας την πρώιμη επιστροφή του Σκότους στον Βορρά.
- Mirkwood – “In Der Dunkelnden Halle” (Stillstand, Split 2017)
Οι Mirkwood είναι ένα Atmospheric Black Metal project από την California των ΗΠΑ. Ο τίτλος “Στη Σκοτεινή Αίθουσα” μας μεταφέρει στο παλάτι του Thranduil.
Το Δάσος του Mirkwood ήταν άρρωστο και σκοτεινό. Ο Bilbo έσωσε τους Νάνους από τις γιγάντιες αράχνες χρησιμοποιώντας το Δαχτυλίδι και το σπαθί του (Sting). Όμως μετά, τα Ξωτικά του Δάσους τους αιχμαλώτισαν στο Woodland Realm. Στις υπόγειες αίθουσες του Βασιλιά Thranduil, ο Bilbo οργάνωσε τη μεγάλη απόδραση μέσα στα βαρέλια του κρασιού, οδηγώντας τους στην Esgaroth, γνωστή και ως Λιμνούπολη.
- Vindalf – “The Sacred Dragon” (Ancient Spell of Darkness, 2022)
Ο Vindalf από το Santiago της Χιλής με ένα κράμα Dungeon Synth και Black Metal συνθέτει μουσική που μυρίζει φόβο. Είναι ένα νέο σχετικά project που τιμά τη σκοτεινή πλευρά της Μέσης Γης.
Φτάνοντας τελικά στη σκιά του Erebor, ήρθε η ώρα της κρίσης. Ο Bilbo, τρέμοντας αλλά αποφασισμένος, κατέβηκε μέχρι την μεγάλη αίθουσα, που πάνω σε αμύθητους λόφους χρυσού και πετραδιών κοιμόταν ο Smaug. «Η ανάσα του ήταν κόκκινη φωτιά, και ατμοί έβγαιναν από τα ρουθούνια του», ενώ το ροχαλητό του δονούσε το βουνό.
Όταν ο Δράκος ξύπνησε, μυρίζοντας τον «αόρατο κλέφτη», ο Bilbo έπαιξε ένα επικίνδυνο παιχνίδι λόγων και γρίφων, αποφεύγοντας να αποκαλύψει το όνομά του. Μέσα στην αλαζονεία του, ο Smaug καυχήθηκε για την αδιαπέραστη πανοπλία του και γύρισε να δείξει την κοιλιά του, που ήταν καλυμμένη με πετράδια.
Τότε, το κοφτερό μάτι του Bilbo εντόπισε αυτό που κανείς δεν ήξερε: ένα μικρό, γυμνό σημείο στο αριστερό του στήθος, εκεί που η φυσική πανοπλία έλειπε. Όμως, ο Smaug κατάλαβε την κλοπή και ξέσπασε με μανία. Διέλυσε την πλαγιά του βουνού και απογειώθηκε σαν πύρινη καταιγίδα προς τον Νότο, ορκισμένος να μετατρέψει τη Λιμνούπολη Esgaroth σε στάχτη και συντρίμμια για εκδίκηση.
- Battlelore – “Dragonslayer” (Sword’s Song, 2003)
Οι Φινλανδοί Battlelore είναι ένα από τα πιο παλιά συγκροτήματα που είναι αφιερωμένα στον Tolkien. Με το τραγούδι τους υμνούν τον Bard, αυτόν που σκότωσε το Δράκο. Πάμε στην κορύφωση της δράσης.
Πάνω από τα φλεγόμενα ερείπια της Esgaroth, όπου ο ουρανός είχε βαφτεί κόκκινος, ένας άντρας στεκόταν ακλόνητος μέσα στους καπνούς. Ήταν ο Bard the Bowman, ο τελευταίος απόγονος του Girion, του Άρχοντα του Dale.
Την ώρα που η φαρέτρα του άδειαζε και η ελπίδα έσβηνε, μια γριά τσίχλα προσγειώθηκε στον ώμο του. Επειδή ο Bard καταγόταν από τη γενιά του Dale, είχε το χάρισμα να καταλαβαίνει τη γλώσσα των πουλιών. Το πουλάκι του ψιθύρισε το μυστικό που είχε ανακαλύψει ο Bilbo: το μοναδικό τρωτό σημείο στο αριστερό στήθος του θηρίου.
Ο Bard τράβηξε τότε το τελευταίο του βέλος. Ήταν το Black Arrow, ένα οικογενειακό κειμήλιο σφυρηλατημένο από Νάνους. Μίλησε στο κρύο ατσάλι: «Black Arrow! Σε κράτησα για το τέλος… Αν προέρχεσαι από τα καμίνια του αληθινού Βασιλιά κάτω από το Βουνό, πήγαινε τώρα και βρες στόχο!». Το βέλος πέταξε σφυρίζοντας και καρφώθηκε βαθιά στην καρδιά του δράκου. Ο Smaug έβγαλε μια κραυγή που κλόνισε τη γη και έπεσε νεκρός, συνθλίβοντας την πόλη στην πτώση του. Το Erebor ήταν πλέον ελεύθερο… αλλά με τον φρουρό του νεκρό, ο αμύθητος θησαυρός ήταν πια εκτεθειμένος στην απληστία όλου του κόσμου.
- Caladan Brood – “A Voice Born of Stone and Dust” (Echoes of Battle, 2013)
Οι Caladan Brood όπως σας είχα γράψει στο πρώτο αφιέρωμα είναι μια από τις καλύτερες μπάντες που μετέφεραν την αίσθηση των θεών Summoning. Αν και κυκλοφόρησαν μόνο ένα δίσκο το 2013, έχουν τον κατάλληλο μεγαλοπρεπή ήχο για να κλείσουν την ιστορία, καθώς ο τίτλος “A Voice Born of Stone and Dust” ταιριάζει στον επίλογο του Thorin.
Η νίκη όμως είχε πικρή γεύση. Ο Thorin Oakenshield, περικυκλωμένος από τον αμύθητο πλούτο, έπεσε θύμα της «αρρώστιας του δράκου». Η καρδιά του σκλήρυνε, η λογική του θόλωσε και οχύρωσε την Πύλη, αρνούμενος να δώσει έστω και ένα νόμισμα στους ανθρώπους της Λιμνούπολης που υπέφεραν ή στα Ξωτικά. Ενώ οι στρατιές του Dain Ironfoot κατέφθαναν για να τον βοηθήσουν και ο πόλεμος μεταξύ των Ελεύθερων Λαών έμοιαζε αναπόφευκτος, ο ουρανός μαύρισε.
Ήταν η στρατιά του κακού Bolg από το όρος Gundabad. Goblins, Orcs και άγριοι Wargs επιτέθηκαν, ενώνοντας τους πρώην εχθρούς σε μια απελπισμένη συμμαχία: ήταν η θρυλική Battle of the Five Armies. Την κρίσιμη στιγμή, ο Thorin τίναξε από πάνω του την τρέλα, γκρέμισε το πέτρινο φράγμα και όρμησε στη μάχη, οδηγώντας τους συντρόφους του σε μια τελευταία, ηρωική έφοδο.
Η μάχη κρίθηκε μόνο με την άφιξη των Αετών, όμως το τίμημα ήταν βαρύ. Ο Thorin, θανάσιμα τραυματισμένος, κάλεσε τον Bilbo στη σκηνή του και του είπε: «Αν περισσότεροι από εμάς εκτιμούσαν το φαγητό, το κέφι και το τραγούδι παραπάνω από τον συσσωρευμένο χρυσό, θα ήταν ένας πιο χαρούμενος κόσμος». Το βουνό ελευθερώθηκε κι ο Bilbo επέστρεψε στο Bag End, κερδίζοντας κάτι σπουδαίο: τη φιλία των Ξωτικών και τη γνώση ότι ακόμα και ο πιο μικρός μπορεί να αλλάξει τον ρου της ιστορίας, κρατώντας όμως το Ένα Δαχτυλίδι για εκείνον.
Μέρος Β: Wizards: Το Τάγμα των Istari
- Summoning – “A New Power’s Rising” (Let Mortal Heroes Sing Your Fame, 2001)
Οι Αυστριακοί Summoning (Silenius και Protector) είναι προφανώς το σημαντικότερο όνομα στο είδος. Ιδρύθηκαν το 1993 στη Βιέννη και δημιούργησαν πρακτικά το Tolkien Black Metal. Χαρακτηριστικό τους γνώρισμα ήταν το drum machine, η χρήση μεγαλοπρεπών keyboards και οι επαναλαμβανόμενες, υπνωτικές μελωδίες που χτίζουν ατμόσφαιρα.
Saruman the White (Curumo): Η φράση “A New Power is Rising“ αντικατοπτρίζει την τραγική πτώση του Saruman, που ήταν ο επικεφαλής του Λευκού Συμβουλίου και του Τάγματος των Istari. Στο Valinor ήταν Maiar της ακολουθίας του Aulë, του Σιδηρουργού, όπως και ο Sauron. Η βαθιά του γνώση για τα Δαχτυλίδια, τις μηχανές και την ιστορία της μαγείας ήταν απαράμιλλη, όμως αυτή ακριβώς η ενασχόληση έγινε η καταδίκη του. Η αλαζονεία του ότι μπορούσε να επιβάλει την Τάξη μέσω της ισχύος, τον οδήγησαν να ζηλέψει τον Σκοτεινό Άρχοντα. Η φράση “Μια νέα δύναμη ανατέλλει“ σηματοδοτεί τη στιγμή που πρόδωσε την ιερή αποστολή του για να πάρει ο ίδιος την εξουσία στο Isengard, δημιουργώντας τους Uruk–hai για να αφανίσει το Rohan.
- Galdur – “Lord of Iron Fortress” (Age of Legends, 2016)
Οι Galdur αποτελούν το προσωπικό Dungeon Synth project του Ουκρανού Severoth, ο οποίος είναι μέλος των Endless Battle. Στο συγκεκριμένο project παίζει Atmospheric Black Metal και αποτελεί μέρος μιας σειράς προσωπικών μουσικών εγχειρημάτων που περιλαμβάνει επίσης τους Morok και τους Bezmir. Ο ήχος του είναι σκοτεινός και «αραχνιασμένος», σαν να βγαίνει από παλιά βιβλία μαγείας.
Ο “Άρχοντας του Σιδερένιου Φρουρίου” είναι ένας τίτλος που ταιριάζει απόλυτα στον διεφθαρμένο Saruman. Το Isengard, από ένας καταπράσινος κήπος με τον πύργο του Orthanc στη μέση, μετατράπηκε σε ένα οχυρό από σίδερο και πέτρα. Ο Saruman, ζηλεύοντας το Barad–dûr του Sauron, έσκαψε τη γη, έκοψε τα δέντρα από το Δάσος του Fangorn για καύσιμα και γέμισε τις στοές με τροχούς, αμόνια και φωτιά. Αυτή η ασέβεια προς τη ζωντανή γη ήταν που τελικά ξύπνησε τους Ents, τους Φύλακες των Δέντρων, οδηγώντας στην καταστροφή του.
- Kortirion – “In the Territory of Witches” (In the Territory of Witches, 2022)
Οι Kortirion είναι ένα Black Metal σχήμα από την Ιρλανδία, ως το προσωπικό project του Tim Richards. Το όνομά τους προέρχεται από την πρωτεύουσα του νησιού Tol Eressëa, όπου ζούσαν τα εξόριστα Ξωτικά. Η μουσική τους είναι πυκνή και ομιχλώδης, εστιάζοντας στη δημιουργία εικόνων μέσω μακρόσυρτων μελωδιών.
Gandalf the Grey (Olórin): Απέναντι στον Saruman, στεκόταν ο Gandalf. Θεωρούνταν ο σοφότερος των Maiar και δεν επιλέχθηκε για τη δύναμή του, αλλά για την ταπεινότητά του. Έλαβε από τον ο Cirdan τον Άρχοντα των Λιμανιών (Grey Havens) το Δαχτυλίδι της Φωτιάς (Ring of Fire), ένα εκ των Τριών Δαχτυλιδιών των ξωτικών, για να τον βοηθήσει στα έργα του ενάντια στον Sauron. Ήταν ο μεγάλος εχθρός του Witch–King. Ο Gandalf ήταν ο μόνος που παρέμεινε πιστός στην αποστολή του, περιπλανώμενος αδιάκοπα ως ο εμψυχωτής της αντίστασης.
Η “Επικράτεια των Μαγισσών” είναι ιστορική αναφορά στο Βασίλειο της Angmar. Όταν ο Sauron ηττήθηκε στη Δεύτερη Εποχή, οι υπηρέτες του δεν εξαφανίστηκαν. Ο Αρχηγός των Nazgûl πήγε στον Βορρά και ίδρυσε την Angmar, γι’ αυτό και ονομάστηκε Witch–King.
- Minas Morgul – “Weltenfall” (Heimkehr, 2021)
Οι Minas Morgul είναι μια γερμανική Pagan Black Metal μπάντα που ιδρύθηκε το 1997 και διαλύθηκαν 6 μέρες πριν από την σημερινή μέρα. Ξεκίνησαν με αποκλειστική θεματολογία Tolkien, αλλά αργότερα επεκτάθηκαν σε γενικότερα παγανιστικά θέματα. Ο ήχος τους είναι μελωδικός, με κυρίαρχα τα πλήκτρα και τα απόκοσμα φωνητικά. Στα γερμανικά “Weltenfall” σημαίνει “Η Πτώση του Κόσμου”.
Ο Gandalf γνώριζε πως η απειλή δεν ήταν μόνο στον Βορρά. Η Minas Morgul, η πόλη των Nazgûl, ήταν η πηγή της μόλυνσης στον Νότο. Από εκεί έβγαιναν οι Εννέα, οι μεγάλοι αντίπαλοι του Μάγου, απειλώντας με “Weltenfall” (Πτώση των Κόσμων) και το τέλος της Gondor.
Η Minas Ithil, ο “Πύργος της Σελήνης”, ήταν η δίδυμη πόλη της Minas Tirith που ιδρύθηκε από τον Isildur και φύλαγε τα περάσματα προς τη Mordor. Όταν οι Nazgûl επέστρεψαν, την πολιορκήσαν και την κατέλαβαν, μετατρέποντάς τη σε Minas Morgul (“Πύργος της Μαγείας“). Από μια πόλη ομορφιάς έγινε ένας τόπος φρίκης, που εξέπεμπε ένα νεκρικό φως. Εκεί χάθηκε o Palantir της Ithilien, που ήταν μια από τις «επτά πέτρες που βλέπουν», κι έπεσε στα χέρια του Sauron όταν η πόλη κατακτήθηκε από τους Nazgûl. Αργότερα χρησιμοποιήθηκε για να παγιδεύσει τον Saruman και να εξαπατήσει τον Denethor.
- One of Nine – “Age of Chains” (Dawn of The Iron Shadow, 2025)
Οι One of Nine είναι μια νέα Melodic Black Metal μπάντα από τις ΗΠΑ που σχηματίστηκε μόλις το 2022 και έχουν προλάβει ήδη να κάνουν πάταγο με 2 δίσκους. Το όνομά τους είναι ευθεία αναφορά στους Εννέα Μαύρους Καβαλάρηδες. Το άλμπουμ τους Eternal Sorcery έλαβε εξαιρετικές κριτικές για τον τρόπο που συνδυάζει την επιθετικότητα με την επική μελωδία, θυμίζοντας τη σουηδική σχολή (Dissection) και πρόσφατα κυκλοφόρησαν το Dawn of the Iron Shadow.
Τι θα συνέβαινε αν ο Sauron κέρδιζε; Η “Εποχή των Αλυσίδων” είναι η απάντηση. Ο Sauron δεν επιζητούσε απλώς την καταστροφή, αλλά τον απόλυτο έλεγχο (Order). Ήθελε να επιβάλει τη θέλησή του σε κάθε ζωντανό πλάσμα, μετατρέποντας τη Μέση Γη σε μια τεράστια φυλακή, όπου η ελευθερία σκέψης θα ήταν αδύνατη. Οι Nazgûl, δεμένοι με τα Δαχτυλίδια τους, ήταν το ζωντανό παράδειγμα αυτής της μοίρας: αιώνια ύπαρξη χωρίς βούληση, απόλυτη υποταγή στον Αφέντη. Αν ο Gandalf αποτύχαινε, δε θα υπήρχε καμία ελπίδα για θνητούς και μη. Οι Μάγοι Istari στάλθηκαν ακριβώς για να αποτρέψουν τη μετατροπή της Μέσης Γης σε μια απέραντη φυλακή ψυχών.
- Ash Nazg Búrz – “The Great Throne of Morgoth” (Úr Gar Noun in ir Cofn, 2022)
Οι Ash Nazg Búrz (το όνομα προέρχεται από τη φράση “One Ring to rule them all” στη Μαύρη Γλώσσα) είναι ένα project από το Μεξικό που παίζει Raw Black Metal. Ο ήχος τους είναι μελωδικός αλλά και επίτηδες θορυβώδης, πρωτόγονος, προσπαθώντας να αποδώσει την ηχητική βία του σκότους χωρίς «καλλωπισμούς».
Πίσω από τον Sauron, πίσω από τα Δαχτυλίδια και τους πολέμους, υπάρχει πάντα η σκιά του Morgoth (Melkor). Αυτός ήταν ο πρώτος Σκοτεινός Άρχοντας και ο Δάσκαλος του Sauron. Ο “Μεγάλος Θρόνος” του βρισκόταν στα βάθη της Angmar στην Πρώτη Εποχή. Παρ’ όλο που ο Morgoth εκδιώχθηκε στο Κενό (Void) από τους Valar, η κακία του (“Morgoth‘s Element“) έχει ποτίσει την ίδια την ύλη της Arda (τον χρυσό, τη φωτιά, τη γη, το μίσος, την εξουσία, τη δύναμη). Γι’ αυτό το Κακό δεν μπορεί ποτέ να νικηθεί ολοκληρωτικά, όσο ο κόσμος υπάρχει· μπορεί μόνο να κρατηθεί υπό έλεγχο. Η αποστολή του Gandalf ήταν εξαιρετικά δύσκολη, γιατί δεν πολεμούσε μόνο έναν εχθρό, αλλά τη φθορά που υπήρχε μέσα στον ίδιο τον κόσμο.
- Elderwind – “Altay” (The Colder the Night, 2018)
Οι Elderwind είναι ένα Ambient Atmospheric Black Metal συγκρότημα από τη Ρωσία, που είναι γνωστοί και με την άλλη μπάντα τους τους Gherzen. Η μουσική τους είναι βαθιά επηρεασμένη από τη φύση, με ήχους δάσους, πιάνου και ατμοσφαιρικών synths.
Radagast the Brown (Aiwendil): Αποκαλούταν ο («Φροντιστής των Ζώων») και ήταν πνεύμα της ακολουθίας της Yavanna, της Βασίλισσας της Γης. Εγκαταστάθηκε στο Rhosgobel, στις παρυφές του Δάσους του Mirkwood. Αν και δεν έγινε ποτέ κακός, θεωρείται ότι απέτυχε μερικώς στην αποστολή του, καθώς σαγηνεύτηκε από την πλούσια χλωρίδα και πανίδα της Μέσης Γης, παραμελώντας τις πολιτικές υποθέσεις των Ανθρώπων και των Ξωτικών. Ωστόσο, η συμβολή του ήταν κρίσιμη ως κατάσκοπος και αγγελιοφόρος, χρησιμοποιώντας τα πουλιά και τα θηρία για να συγκεντρώνει πληροφορίες που ο Saruman και ο Gandalf δεν θα μπορούσαν αλλιώς να βρουν.
- Sojourner – “Trails of the Earth” (Empires of Ash, 2016)
Οι Sojourner είναι ένα διεθνές σχήμα που κινούνται στο χώρο του Atmospheric Black Metal, με μέλη που προέρχονται από τη Νέα Ζηλανδία, τη Σουηδία και τις ΗΠΑ. Ο ήχος τους χαρακτηρίζεται από έναν μοναδικό συνδυασμό επιθετικότητας και μελαγχολίας, χρησιμοποιώντας φλάουτο, πιάνο και εναλλαγές ανάμεσα σε αντρικά brutal και γυναικεία καθαρά φωνητικά. Η μουσική τους αποτυπώνει την αίσθηση της νοσταλγίας και της μοναξιάς.
Οι Istari ήταν πέντε, αλλά οι ιστορίες της Δύσης μιλούν κυρίως για τους τρεις (Gandalf, Saruman, Radagast). Τι απέγιναν οι άλλοι δύο που χάθηκαν στην Ανατολή;
The Blue Wizards (Alatar και Pallando): Ο πρώτος ήταν ο Alatar the Blue (Morinehtar), που σημαίνει «Φονέας του Σκότους». Επιλέχθηκε από τον Valar Oromë για να ταξιδέψει στα βάθη της Ανατολής και του Νότου, εκεί όπου η κυριαρχία του Sauron ήταν απόλυτη και δεν υπήρχαν Ξωτικά για βοήθεια. Σκοπός του ήταν να υποκινήσει εξεγέρσεις στις περιοχές που τροφοδοτούσαν τους στρατούς της Mordor.
Μαζί του ήταν ο Pallando the Blue (Rómestámo), ο «Βοηθός της Ανατολής». Ταξίδεψε μαζί με τον Alatar στις άγνωστες χώρες του Rhûn και δεν επέστρεψε ποτέ. Αν και αρχικά ο Tolkien πίστευε πως απέτυχαν και ίδρυσαν μαγικές λατρείες, αργότερα αναθεώρησε: Οι Γαλάζιοι Μάγοι ήταν μυστικοί ήρωες. Αποκομμένοι από κάθε βοήθεια, έσπειραν τη διχόνοια στους συμμάχους του Sauron, μειώνοντας τις δυνάμεις της Ανατολής και παίζοντας έναν καθοριστικό, αν και αθέατο, ρόλο στη νίκη της Τρίτης Εποχής.
Μέρος Γ: Loremasters: Οι Χαμένοι Θρύλοι & Η Τέταρτη Εποχή
- Moongates Guardian – “The Darkness Dwells in Durin’s Halls” (Leave the Northern Mountains, 2017)
Οι Ρώσοι Moongates Guardian (Skilar και Alexey) είναι ένα ντουέτο από το Kaliningrad. Παίζουν Epic Black Metal με έντονη χρήση πλήκτρων και drum machine, ακολουθώντας πιστά τη σχολή των Summoning. Είναι εξαιρετικά παραγωγικοί και κάθε τους κυκλοφορία είναι ένας φόρος τιμής στα βιβλία του Tolkien.
Το τραγούδι αυτό γεφυρώνει το The Hobbit με τον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών. Μετά την ανάκτηση του Erebor, ο Balin (ο Νάνος με την κόκκινη κουκούλα που συνόδευε τον Bilbo) οδήγησε μια αποστολή για να ανακτήσει την παλιά δόξα της Moria. Για πέντε χρόνια τα κατάφεραν. Όμως, ο Balrog ξύπνησε ξανά από τα έγκατα της γης. Παγιδευμένοι, οι Νάνοι έγραψαν τις τελευταίες σελίδες στο Βιβλίο του Mazarbul που βρήκε ο Συντροφιά δίπλα στον τάφο του Balin. «Δεν μπορούμε να βγούμε… Έρχονται»: ήταν η τραγική κατάληξη ενός ήρωα που αγαπήσαμε στο The Hobbit.
- Balga – “Boromir’s Riddle” (Where Now She Wanders, 2022)
Παραμένουμε στην ίδια πόλη, το Kaliningrad και πάμε στους Balga που είναι το solo project του Sergey Botnya. Σ’ αυτό παίζει Atmospheric Black Metal από το 2020 με πολλές επικές μελωδικές γραμμές. Εστιάζει σε συγκεκριμένα περιστατικά της ιστορίας της Μέσης Γης, δίνοντας έμφαση στο συναισθηματικό βάρος των ηρώων.
Πριν ξεκινήσει η Συντροφιά, ο Boromir και ο αδελφός του Faramir είδαν το ίδιο όνειρο πολλές φορές: «Αναζητήστε το Σπαθί που έσπασε, στο Imladris κατοικεί…». Αυτό το όνειρο ήταν ένα θεϊκό μήνυμα (πιθανώς από τον Vala Ulmo), καλώντας την περήφανη Gondor να ζητήσει βοήθεια από τα Ξωτικά. Ο “γρίφος” αυτός οδήγησε τον Boromir στο Rivendell (Imladris), ξεκινώντας το ταξίδι που θα οδηγούσε στη λύτρωση, αλλά και στον θάνατό του.
- Beleriand – “Stronger Than Morgul Spells” (Far Over Wood and Mountain Tall, 2020)
Οι Beleriand είναι το Atmospheric Black Metal project του Víðarr από το Tromsø στον Βορρά της Νορβηγίας. Θεωρούνται ένα από τα κορυφαία σχήματα στο χώρο αυτή τη στιγμή και η μουσική τους είναι μελαγχολική και αιθέρια, προσπαθώντας να αποδώσουν τη μαγεία και τη θλίψη των Ξωτικών. Ο τίτλος εδώ αναφέρεται στην υπεροχή του Φωτός έναντι του Σκότους.
Τα “Morgul Spells” ήταν η τρομακτική μαγεία του Witch–King, ικανή να σπάει πύλες και να παγώνει καρδιές. Όμως, υπήρχε μια δύναμη αρχαιότερη: το Φως του Aman που κουβαλούσε η Galadriel (το είχε από το Φως των Δύο Δέντρων της Valinor πριν έρθει στη Μέση Γη). Στο τέλος του Πολέμου του Δαχτυλιδιού, η Galadriel στάθηκε μπροστά στο Dol Guldur για να αποκαλύψει την ταυτότητα του Necromancer. Δεν χρησιμοποίησε στρατό, αλλά τη δική της πνευματική δύναμη για να «γκρεμίσει τα τείχη και να αποκαλύψει τις κρύπτες», καθαρίζοντας το δάσος, όπως ο ήλιος διαλύει την ομίχλη.
Η Galadriel ήταν η τελευταία από τους Υψηλούς Άρχοντες των Noldor που παρέμενε στη Μέση Γη. Γεννημένη στη Valinor πριν από την Πρώτη Εποχή, ήταν ένα από τα ελάχιστα πλάσματα που είχαν δει με τα μάτια τους το Φως των Δύο Δέντρων, πριν αυτά καταστραφούν. Λέγεται μάλιστα πως η λάμψη των μαλλιών της ήταν αυτή που ενέπνευσε τον θείο της, τον Feanor, να δημιουργήσει τα Silmarils, φυλακίζοντας το φως μέσα τους.
- Summoning – “The Passing of the Grey Company” (Minas Morgul, 1995)
Επιστρέφουμε στους «πατέρες» Summoning. Το εμβατηριακό στυλ τους ταιριάζει απόλυτα στην πορεία των ανδρών που βαδίζουν προς το πεπρωμένο τους.
Η “Γκρίζα Συντροφιά” αποτελούνταν από 30 Dúnedain Rangers of the North. Ηγέτες τους ήταν ο Halbarad (συγγενής του Aragorn) και οι δίδυμοι γιοί του Elrond, ο Elladan και ο Elrohir. Άφησαν τα πάντα για να ακολουθήσουν τον Aragorn στα Μονοπάτια των Νεκρών και ζούσαν για αιώνες ως περιπλανώμενοι Φύλακες, προστατεύοντας τους απλούς ανθρώπους (όπως και τα Χόμπιτς) χωρίς να ζητούν ανταλλάγματα. Η «Διάβασή» τους σηματοδοτεί το τέλος της αφάνειας και την ανατολή του Επανενωμένου Βασιλείου της Gondor και της Arnor.
- Gallowbraid – “Stone of Rememberance” (Ashen Eidolon, 2010)
Οι Gallowbraid είναι το προσωπικό project του Jake Rogers (τραγουδιστή των Visigoth, αλλά και των Caladan Brood) από τη Utah των ΗΠΑ. Κυκλοφόρησαν το 2010 μόνο ένα EP, το Ashen Eidolon, το οποίο όμως θεωρείται μνημείο του Melodic Folk Black Metal. Η μουσική είναι γεμάτη νοσταλγία, με ακουστικά περάσματα και επικές κορυφώσεις.
Το Elessar (Πέτρα των Ξωτικών) ήταν ένα πράσινο πετράδι που χάρισε η Galadriel στον Aragorn πριν φύγει από το Lorien. Είχε την ιδιότητα να δείχνει σε όποιον κοιτούσε μέσα του τα πράγματα θεραπευμένα από τη φθορά του χρόνου. Ο Aragorn πήρε το βασιλικό του όνομα (King Elessar) από αυτό το πετράδι, όταν ο Gandalf του έδωσε το στέμμα στη Minas Tirith. Συμβολίζει την κοινή προσπάθεια των Ξωτικών και των Ανθρώπων να διατηρήσουν την ομορφιά και τη μνήμη σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει και φθίνει.
- Valfeanor – “A Wintry Sea” (Noreia, 2021)
Οι Valfeanor είναι μια αυστριακή Melodic Black Metal μπάντα που ιδρύθηκε το 2005. Το όνομά τους είναι συνδυασμός των “Valar” και του “Fëanor“. Η μουσική τους είναι γρήγορη, με καλπάζοντα riffs, αλλά διατηρεί μια παγωμένη, μελαγχολική ατμόσφαιρα που ταιριάζει στον τίτλο της “Χειμωνιάτικης Θάλασσας“.
Για τα Ξωτικά, η Θάλασσα ήταν πάντα ο δρόμος της επιστροφής. Το “Sea–longing” (ο πόθος για τη θάλασσα) ήταν ένα κάλεσμα που μόλις το ένιωθαν, δεν μπορούσαν πια να βρουν ειρήνη στη Μέση Γη. Κατά τη διάρκεια του Πολέμου του Δαχτυλιδιού, το Pelargir (η μεγάλη λιμενική πόλη της Gondor) καταλήφθηκε από τους Πειρατές του Umbar, αλλά απελευθερώθηκε από τον Aragorn και τους Νεκρούς του Dunharrow, οι οποίοι χρησιμοποίησαν τα πλοία των πειρατών για να φτάσουν στη Μάχη των Πεδίων του Pelennor.
Ο Legolas, ακούγοντας τους γλάρους στο Pelargir, ένιωσε αυτόν τον πόνο για επιστροφή στη Valinor, εκεί που ήταν η πατρίδα των Ξωτικών. Στο τέλος, η Θάλασσα έγινε ο δρόμος μέσω του οποίου η μαγεία εγκατέλειψε τον κόσμο, καθώς οι Φύλακες των Δαχτυλιδιών (Gandalf, Galadriel, Elrond, Frodo) πήραν την “Ευθεία Οδό” για τη Valinor.
- Eldarion – “Visions Of The Elves” (The Journey of Heroes, 2025)
Από το Wisconsin των ΗΠΑ μας έρχεται η επόμενη μπάντα, οι Eldarion. Το ντουέτο Derek, son of Rohan και Bryce, son of Gondor είναι ένα νέο σχήμα που ξεκίνησαν το 2022, έχουν κυκλοφορήσει ήδη δύο δίσκους και κινούνται στο χώρο του Epic Atmospheric Black Metal. Η μουσική τους θεωρείται ιδιαίτερη και underground, καθώς με μελωδικό τρόπο εξιστορούν γεγονότα της Τρίτης Εποχής.
Ο Eldarion ήταν ο γιος του King Elessar Aragorn και της Queen Arwen Undómiel, και ο δεύτερος Βασιλιάς του Επανενωμένου Βασιλείου, που κληρονόμησε και το σπαθί Andúril. Ήταν μοναδικός, καθώς στις φλέβες του κυλούσε το αίμα των Ανθρώπων, των Ξωτικών, και των Maiar. Μεγάλωσε σε έναν κόσμο όπου τα Ξωτικά είχαν φύγει. Οι “Οράματα των Ξωτικών” ήταν οι ιστορίες και η κληρονομιά που του άφησε η μητέρα του. Στο πρόσωπό του ενώθηκαν οι δύο φυλές για τελευταία φορά, πριν το αίμα των Ξωτικών χαθεί οριστικά μέσα στις γενιές των Ανθρώπων.
- Eldamar – “New Beginning” (The Force of the Ancient Land, 2016)
Οι Eldamar είναι το προσωπικό project του Νορβηγού Mathias Hemmingby. Παίζουν Atmospheric Ambient Black Metal και καθηλώνουν το κοινό στις συναυλίες τους. Χαρακτηριστικό τους είναι η απουσία στίχων στα περισσότερα κομμάτια και η χρήση αιθέριων, γυναικείων φωνητικών που λειτουργούν ως «όργανο». Είναι η απόλυτη μουσική για το “Επέκεινα“.
Καθώς το Λευκό Πλοίο χανόταν στην Ευθεία Οδό, παίρνοντας μαζί του τους Τρεις Φύλακες των Δαχτυλιδιών και τα Χόμπιτς, η Τρίτη Εποχή του Κόσμου έσβησε οριστικά. Μαζί της έφυγε και η “Μαγεία“. Τα Ξωτικά που έμειναν πίσω άρχισαν να ξεθωριάζουν, γινόμενα σκιές και παραμύθια στα δάση. Αυτή ήταν η αυγή της Τέταρτης Εποχής: η Εποχή της Κυριαρχίας των Ανθρώπων.
Ένας κόσμος πιο «πεζός», χωρίς ορατούς Θεούς και Δαίμονες, όπου η μοίρα της Μέσης Γης πέρασε αποκλειστικά στα χέρια των θνητών. Όταν ο Samwise Gamgee επέστρεψε στο σπίτι του στο Shire και είπε «Well, I ‘m back» σηματοδότησε την «Νέα Αρχή» της Ιστορίας όπως την ξέρουμε σήμερα: χτισμένη όχι με ξόρκια, αλλά με την καθημερινή προσπάθεια για ζωή, βασισμένη στη μνήμη εκείνων που θυσιάστηκαν για να είμαστε ελεύθεροι»
Με τις τελευταίες νότες να σβήνουν, κλείνω το αφιέρωμα μου στον Καθηγητή. Από την κοσμογονική βία του Morgoth μέχρι τη σιωπηλή σοφία του Gandalf, τη στέψη του King Elessar και την επιστροφή των ηρώων στα σπίτια τους, διανύσαμε αιώνες πολέμου και μαγείας.
Αυτό το τριμερές αφιέρωμα ήταν μια απόπειρα να χαρτογραφήσουμε την άρρηκτη σχέση μεταξύ του Tolkien και της Black Metal σκηνής. Tο συμπέρασμα είναι ένα: Αυτό που αποδείχθηκε περίτρανα μέσα από αυτά τα τρία μέρη, είναι πως το έργο του J.R.R. Tolkien είναι μια «ζωντανή» μυθολογία που βρήκε στο Black Metal (και ειδικά στις πιο Atmospheric και Epic εκφάνσεις του) τον ιδανικότερο εκφραστή της. Οι μπάντες που παρουσιάσαμε δεν «δανείζονται» απλώς ονόματα και θεματολογία, αλλά λειτουργούν ως σύγχρονοι βάρδοι, μεταφράζοντας σε ήχο το δέος, τη μελαγχολία και την ηρωική απελπισία του Legendarium.
Ευχαριστώ που με συνοδεύσατε σε αυτό το σκοτεινό, αλλά μαγευτικό μονοπάτι. Ελπίζω αυτό το αφιέρωμα να σας έδωσε το ερέθισμα να ανοίξετε ξανά τα βιβλία του Καθηγητή και να ανακαλύψετε συγκροτήματα που κρατούν ψηλά το λάβαρο της φαντασίας. Σας περιμένω κάθε Τρίτη βράδυ τις 22:00 στο Hallways of Melancholy στο MetalRadio.gr να ακούμε μαζί τέτοιες μελωδίες. Άλλωστε, η εξερεύνηση της μουσικής, όπως και οι δρόμοι της Μέσης Γης, δεν σταματά ποτέ…
Σας περιμένω στο Hallways of Melancholy,
Φυλαχτείτε από τις σκιές,
Namárië!
Επιμέλεια κειμένου Terry Navigator
